Giacun Fidel Cavegn (1919-2017), Plazi Albin (1931), Tarcisi Livers (1945) e Sep Gabriel (1946) ein ils entagliaders da Breil. Negin dad els ha visitau scolas d’art ni sedaus giu pli da rudien cugl art. Punct da partenza ei atgnamein il cunti da sac staus. Tuttina ha mintgin dad els sviluppau ina via persunala da s’exprimer. „Empruar ei quei che munta“ ed aschia ha mintgin dad els perfecziunau stupentas habilitads da manischar cul lenn.
 |
Giacun Fidel Cavegn, il Giacun da Valtrengia (sco el vegn numnaus e Breil) ha anflau siu lungatg figurativ els relievs da lenn. Per dar peisa al raquintau, colurescha Cavegn parts da sias figuras. Ils temas preferi da sias lavurs anfla il Giacun el mund puril da mintgadi ed ellas historias biblicas. El sefatschenta denton era da caussas da sgarschur sco nauschaspérts ed autras. |
 |
Placi Albin ni Placi pot ha entschiet gia da buob a dulitgar vid lenna ch’el anflava en abundonza ella scrinaria da siu bab. En scola era malegiar siu rom preferiu. Sper igl entagliar eis el adina era sefatschentaus cun la pictura e la forografia. Ils motivs per sias sculpturas pren el ord il mund alpin cun sia reha fauna e flora. Mo era las statuas fascineschan el. Sia capoovra ei la sculptura dil Vatican. |
 |
Las lavurs da Tarcisi Livers vivan dalla cumbinaziun. Mond per las treuflas engarta siu egl lenna da tuttas sorts e da tuttas grondezias. Cun quei lennam creescha Tarcisi sias figuras. En quellas ei atgnamein la veta digl entir vitg representada: figuras originalas, vid la lavur, exequend lur hobis e bia auter. Denton era ils animals vegnan buca alla cuorta. |
 |
Sep Gabriel preferescha da crear e formar libramein, semplamein tenor plascher e fantasia. Sias figuras san esser fetg pintgas, mo contonschan mintgaton la detga grondezia. Segir ei denton che sias figuras ein dad in’originalitad extraordinaria. Las proporziuns ein buca impurtontas pil Sep. Ei ha num fa il meglier orda quei ch’il lenn dat neu. E gest quei fatg lai era spazi al contemplader, spazi da far agens patratgs, da scaffir sia atgna figura. Allas sculpturas grondas dat Sep Gabriel l’emprema fuorma cun la resgia a motor. Silsuenter drova el scalpers e cuntials d’entagliar. La scartira dils cuntials resta era vid la sculptura finida. Il pli bugen lavura il Sep cun lenn frestg e bletsch. Quel ei loms e selai luvrar bein. Sep Gabril ei vegnius enconuschents lunsch entuorn entras pliras exposiziuns. Sias figuras ein tschercadas e vegnan vendidas en l’entira Svizra ed egl exteriur. |
